Boekenfreaks

Interview Mieke de Nijs van Koffertje Troost

Dit interview met Mieke van Koffertje Troost mag dan een hele lap tekst zijn maar het is zeker de ‘moeite’ van het lezen waard. Mieke verteld heel duidelijk en leuk over Koffertje Troost en haar passie spat ervan af.
Geniet ervan, net las ik dat heb gedaan en nog steeds doe.

Wat is Koffertje Troost?

Koffertje Troost geeft praktische ondersteuning aan kinderen in rouw. We doen dat door het aanreiken van materialen, zodat kinderen in hun eigen vertrouwde omgeving dat stukje aandacht en houvast ontvangen wat ze zo nodig hebben als er een dierbare is overleden. We willen ouders ontzorgen in een emotionele en veelal drukke periode rondom het regelen van een uitvaart. Ouders willen er graag zijn voor de kinderen, maar door eigen emoties en de druk om dingen te regelen kan dit soms lastig zijn. Daarnaast vinden ouders het vaak moeilijk hoe ze de kinderen het beste kunnen betrekken en ondersteunen. Wij bieden praktische ondersteuning door middel van materialen.
We doen dat onder andere door het aanreiken van troostkoffers: het knuffelpakketje en het aanbod van boeken in een koffer of los.
Het knuffelpakketje is een klein gevuld koffertje met allerlei materialen. Dit koffertje is vanuit diverse invalshoeken samengesteld. Zo zit er iets in om te informeren over dood en afscheid, iets om te troosten, te knuffelen, te knutselen, te herinneren, te verbinden. Te veel om op te noemen! En daarnaast beschikt Koffertje Troost over heel veel boeken, overzichtelijk en in uiteenlopende categorieën ondergebracht. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het overlijden van opa, oma, papa, mama, een baby, maar ook thema’s zoals euthanasie, zelfdoding en herinneringsboekjes.

Wat Koffertje Troost is kunnen we hierboven lezen, maar wanneer kwam je echt op het Koffertje Troost idee? Het had namelijk van alles kunnen worden met al jouw ervaring en affiniteiten. 

In 2015 heb ik mijn baan als leerkracht in het basisonderwijs opgezegd om mijn hart te volgen. Want ik wilde graag de mogelijkheden ontdekken binnen de uitvaartbranche. Voor ik het wist, rolde ik vanuit m’n comfortzone een hele nieuwe wereld in. Ik heb diverse cursussen en stages gevolgd, met als doel voor ogen om in de toekomst als uitvaartondernemer aan de slag te gaan. Echter op mijn ontdekkingstocht kwam ik in aanraking met de postmortale zorg (overledenenverzorging) en heb daarin een baan gevonden. Daarnaast heb ik toen een cursus creatieve rouwverwerking gevolgd. Uiteindelijk volgde de start van mijn eigen onderneming Koffertje Troost. Niet alleen de werkervaring als juf en mijn affiniteit met kinderen, maar ook persoonlijk verlies en rouw, het werken in de postmortale zorg én de zin in ondernemerschap, hebben voor mij de springplank gevormd naar het oprichten van Koffertje Troost. En ik dacht ‘als uitvaartondernemer gaan door mij kinderen niet vergeten worden en zal ik hoe dan ook een koffer samenstellen met toereikende materialen en boeken’. Met zo’n koffer stap ik binnen bij familie! Zonder dat ik het bewust in de gaten had, legde ik al een verzameling boeken aan. Door het werk in de postmortale zorg verdween mijn interesse voor het werken als uitvaartondernemer naar de achtergrond, maar ergens wist ik, die koffer gaat er komen.  Maar Koffertje Troost is niet alles. Ik heb nog veel andere plannen voor mezelf uit te werken in de uitvaartbranche!

Vanaf welke leeftijd kunnen kinderen echt begrijpen wat de dood is en vanaf wanneer hebben de boekjes echt hun kracht? 

Het besef dat dood voor altijd is, begrijpen kinderen ongeveer vanaf 6 jaar. Dat neemt niet weg dat alle kinderen, ongeacht hun leeftijd, voelen als er iets heel heftigs aan de hand is. Dus ook de allerjongsten zullen erop reageren als er een naaste is overleden. Kinderen tot ongeveer 3 jaar weten niet wat dood betekent, maar zij worden wel geconfronteerd met de emoties van hun omgeving en voelen dat haarfijn aan. Kortom dood heeft ook op de allerjongsten impact!

Kleuters kennen het woordje “dood” wel, maar zien het als iets tijdelijks. Ze leven zelf in het nu en hebben nog geen tijdsbesef. Zonder tijdsbesef kun je niet begrijpen dat dood voor altijd is. In hun magische belevingswereld, geloven ze nog heilig in de prins die Sneeuwwitje wakker kust en dat alles mogelijk is! Dit neemt niet weg dat het wel goed is om met kleuters over dood te praten. Zo kun je kinderen het verschil laten zien tussen wat leeft en niet leeft. Voor een gesprek over dood hoeft een kind niet geconfronteerd te zijn met verlies, juist niet! Begin een gesprek wanneer er een dode vlieg op de vensterbank ligt. In korte zinnen en aan de hand van alle zintuigen kun je samen met kleuters duidelijk maken wat dood betekent. “Oma’s hart is stuk’. ‘Oma’s hart doet het niet meer’. ‘Oma’s hart kan niet meer gemaakt worden door de dokter’. ‘Nu kan oma niet meer ademen, praten, horen, lopen, eten…’Je zult merken dat ze heel veel weten op te noemen.

Ongeveer vanaf 6 jaar kunnen kinderen dood beter begrijpen, maar hebben zij nog regelmatig bevestiging nodig. Daarom is het zo belangrijk dat kinderen betrokken worden bij dood en afscheid; laat kinderen zien wat er gebeurt, voorkom dat hun fantasie de vrije loop krijgt, want juist dat zorgt voor onnodig veel angst bij kinderen! Betrek ze overal bij, en leg zoveel mogelijk op hun eigen niveau uit wat er gebeurt. Bijvoorbeeld wat zij gaan zien bij een opbaring. Vertrouw erop dat kinderen heel goed zelf hun grenzen aan kunnen geven in wat zij willen (weten).

Boekjes hebben altijd hun kracht, al bij de allerjongsten! Eén op één aandacht wat je geeft als je samen een boekje leest, is juist in een periode van verdriet en onrust heel waardevol. Inhoudelijk hebben de boekjes vanaf de peuterleeftijd hun kracht. Er zijn zoveel kinderen, leeftijden en interesses als boeken! Oudere kinderen hebben vaak veel vragen en willen dan alles gedetailleerd weten. Bijvoorbeeld over een crematie. Ook daar zijn weer mooie boeken over geschreven. Kinderen kunnen zelf heel goed aangeven welk boek aanspreekt en welke niet. Net als bij volwassenen is dat voor ieder kind anders!

 Wat zegt jouw omgeving en/of de mensen ‘op straat’ over Koffertje Troost? Zijn ze sceptisch over het concept of staan ze er juist heel open en geïnteresseerd tegenover? 

Ha, bij deze vraag flitst er gelijk van alles door m’n hoofd! Vanaf dag 1 heb ik enorm veel positieve reacties gekregen. In de beginperiode stond ik nog veel op beurzen en markten. Koffertje Troost maakt veel los bij mensen. Zo heb ik regelmatig gesprekken mogen voeren met ouderen die emotioneel werden en zeiden “was zoiets er toen maar”…terug in hun eigen herinneringen waarbij de dood een heel groot taboe was en zij op geen enkele manier als kind betrokken mochten zijn en dit nog altijd een impact heeft in het heden. Veel positieve reacties van particulieren maar ook van uitvaartondernemers, al hoewel de uitvaartondernemers daarin heel verschillend zijn. Sommigen laten de keus liever bij families en willen geen “marktkoopman” zijn die van alles bij de nabestaanden onder de aandacht brengt. Ook zijn er uitvaartondernemers die zelf niet bij Koffertje Troost bestellen, maar wel vanuit Koffertje Troost boekentips opdoen. In basis wil ik de boeken onder de aandacht brengen en dat is zeker gelukt! Neemt niet weg dat het wel jammer is als de boeken via andere kanalen besteld worden en daarin enkele mensen die sceptisch waren in zekere zin gelijk krijgen; want hoe ga je als kleine zelfstandige opboksen tegen een Bol.com?
Maar nu Koffertje Troost als een olievlek zich steeds meer verspreid, krijg ik steeds meer mensen, particulieren en professionals die advies vragen over geschikte boekjes. Steeds meer mensen weten Koffertje Troost te vinden en daar ben ik heel dankbaar voor! En ja ook nog zoiets, heel veel mensen vinden Koffertje Troost een mooi concept maar als je niet geconfronteerd wordt met verlies laat je het verder aan je voorbijgaan. Ik ben ervan overtuigd dat deze mensen Koffertje Troost in de toekomst nog weten te vinden of dat zij naasten bij verlies erop attenderen. Laatst vroeg een oudere meneer mij om de flyer. “Ik stop het bij mijn verzekeringspapieren. Kunnen m’n kinderen een koffertje bestellen voor al mijn kleinkinderen als ik er niet meer ben…” Hoe mooi!

Je geeft ook workshops, wat gebeurt er in zo’n workshop en als iemand dit graag zou willen aan wat voor kosten moeten mensen dan denken?

Vanuit Koffertje Troost verzorg ik één workshop: Creatief herinneren met zand. In deze workshop kunnen kinderen (vanaf ongeveer 9 jaar) en volwassenen, zich door middel van creativiteit uiten. Tijdens de workshop wordt met behulp van verschillende kleuren zand (keuze uit meer dan 30 kleuren en 25 potjes!) gedachten vormgegeven. Deze gedachten bestaan bijvoorbeeld uit herinneringen of persoonlijke eigenschappen van de dierbare. Het resultaat is een uniek en kleurrijk herinneringspotje. De workshop is waardevol voor iedereen die pas of langer geleden afscheid heeft genomen van een dierbare. Het is ook mogelijk om de workshop in te zetten in de periode van de uitvaart, bijvoorbeeld als activiteit voor de kleine kinderen. Het kan gevolgd worden op de locatie van Koffertje Troost, maar ik verzorg de workshop ook bij de mensen thuis of op een andere locatie.
Wat zo mooi is aan deze workshop, is dat iedereen lekker zijn of haar eigen gang kan gaan. Er hoeft niet gedeeld te worden, al bestaat die mogelijkheid uiteraard wel. Bij kinderen zeker! Zij nemen maar al te graag ook foto’s mee om aan mij te kunnen laten zien en te vertellen over bijvoorbeeld hun herinneringen aan opa. Voor de workshop betaal je €27,50 (€24,50 vanaf 3 personen en vanaf 7 personen in overleg) Dit is inclusief materialen en drinken/wat lekkers.

Heb je wel eens feedback van klanten gehad over het koffertje? Waren die allemaal positief of niet altijd (en waarom dan niet)?

Ik heb regelmatig feedback gehad van klanten en die waren allemaal positief! Het allerleukste is feedback ontvangen als je er niet om hebt gevraagd, en ja, als die feedback dan ook nog eens heel positief is, word ik daar wel blij van! Ik sta zeker open voor feedback en neem tips etc. graag ter harte. Alle feedback die ik tot nu toe heb gekregen was positief. In de toekomst wil ik nog bewuster klanten vragen naar feedback. Je staat er meestal als koper niet zo bij stil, maar voor iemand die verkoopt is het heel waardevol feedback te ontvangen, zodat je daarmee je diensten kan blijven verbeteren.

Jouw eigen favoriete boek is ‘Het leven is als de wind ‘, behalve dat het een prachtig boek is, waarom is nu juist dit boek jouw favoriet?

Dit boek is in alle opzichten mijn favoriet! De hartverwarmende illustraties, de bewoordingen, alles in dit prentenboek raakt mij. Dit boek is wat mij betreft een must voor iedereen om te lezen: kinderen en volwassenen! De metafoor die Shona Innes (de schrijfster) heeft bedacht voor het leven en daarmee ook de dood, vind ik heel mooi en treffend gekozen: “Het leven is een beetje als de wind. Ook de wind kun je niet zien, maar je weet het als de wind er is…” Het leven wil zo lang mogelijk in een lichaam blijven zitten. Maar als zijn tijd is gekomen, dan gaat het leven weg. Dan kan het niet anders. Dan moet het leven weg, net als de wind. Ergens anders naar toe.” De schrijfster geeft je als lezer een geruststellende gedachte mee met ook nog een mooie boodschap voor het leven: “Het leven is mooi en wonderlijk. Daarom moet je goed voor jezelf zorgen en vooral dingen doen waar je blij van wordt.” Dit boek resoneert met mijn gedachtes over leven en dood. Voor mij is dit een boek om te koesteren. En het boek geeft mij ook een drive om dit soort boeken de wereld in te slingeren😊

Op de website zijn verschillende mogelijkheden bijvoorbeeld, een knuffelpakket, een boekenkoffer dat te huur of te koop is, een herinneringsboek, of wat ik persoonlijk heel mooi vind, het troostaapje, welk item zou jij zeker aanraden en waarom? 
Ohh dat vind ik een lastige vraag, want eigenlijk kun je de mogelijkheden niet met elkaar vergelijken. Als ik dan toch moet kiezen, dan kies ik voor mijn eerste eigen ontworpen product; het knuffelpakketje. Het knuffelpakketje is helemaal compleet, ook met het troostaapje! De kracht van het knuffelpakketje zit hem in de diversiteit van de materialen die aan het koffertje zijn toegevoegd; een informatief (troost)boekje, iets om te knutselen, herinneren, verbinden, spanning verminderen en nog veel meer. Met dit koffertje geef je kinderen een troost en houvast en tegelijkertijd wordt hiermee de ouders ondersteunt, doordat zij iets aangereikt krijgen waarmee zij zelf hun kinderen kunnen helpen. Koffertje Troost wil graag de ouders ontzorgen en met het knuffelpakketje wordt dat doel bereikt!

Er is voor elke leeftijd een boekje en zelfs aan de ouders is gedacht, maar is er makkelijk te zien wat voor welk kind geschikt is? (Qua leeftijd of als een kind wat introvert of juist extravert is?) 

Ja zeker, je kunt deze informatie terugvinden bij de achtergrondinformatie over het boek. Mocht het niet bij de achtergrondinformatie zijn weergegeven, mag het altijd nagevraagd worden. Nu is een leeftijd in deze heel subjectief, want de ene 9-jarige is de andere 9-jarige niet en zeker bij een emotioneel ingrijpende gebeurtenis willen kinderen nog weleens terugvallen in hun ontwikkelingsleeftijd. Koffertje Troost is zeer laagdrempelig bereikbaar voor een passend advies en de laatste tijd weten steeds meer mensen Koffertje Troost hiervoor te benaderen. Het gebeurt ook regelmatig dat ik wat foto’s toestuur van enkele pagina’s, zodat mensen een goed beeld kunnen vormen van het boek. Ik merk dat illustraties een grote rol spelen in de keuze.

Waar komt het logo van een Koffertje Troost, het aapje, vandaan? Heeft dat een bepaalde reden?

Wat een leuke vraag! Ja zeker, de plannen van Koffertje Troost zijn begonnen met het aapje! Ik zei tegen m’n dochter Ruby (die vanaf dag één intensief betrokken is bij de plannen en realiseren van het concept Koffertje Troost): “Ik wil dat kinderen letterlijk omarmd worden en getroost worden in hun verdriet.” Ik maakte toen een gebaar van omhelzen…deze omhelzing gaf zo de kern weer van mijn wens voor de kinderen! Ik ben vanuit die intentie op zoek gegaan naar een knuffel wat die droom van mij waar kan maken in de praktijk! Na een intensieve zoektocht stuitte ik op dit aapje en was in één klap verliefd en ben dat nog steeds! 😊 Ruby is vanuit deze kerngedachte toen aan de slag gegaan bij het ontwerpen van een logo en ja het resultaat kan niet mooier al zeg ik het zelf!

Wanneer is de beste tijd om met je kind zo’n boekje door te lezen? ‘S middags, ‘s avonds voor slapen of tussendoor heel luchtig?

Graag wil ik ouders/verzorgers adviseren om hier hun eigen gevoel in te volgen en zich hierbij vooral te laten leiden door hun kinderen. Kinderen leven in het nu en kunnen op het ene moment heel verdrietig zijn en een half uur later weer met plezier buiten een potje voetballen. Als een kind een boek met je wil lezen, heeft hij het nodig en is het belangrijk juist dat moment erop in te gaan. Een huishoudelijk klusje moet je dan maar even aan de kant te schuiven, dat kan wel wachten… Tegelijkertijd hoef je ook jezelf nooit uit het oog te verliezen; als een ouder het op dat moment zelf niet trekt om even samen een boekje te lezen, mag ook dat naar het kind benoemd worden. Juist eerlijk zijn! En probeer te denken in oplossingen, is er misschien een naaste met wie het kind ook het boekje samen kan lezen. En wat betreft voor het slapen gaan; aan de ene kant denk je liever niet. Je wilt ervoor waken dat je kind nog gaat malen en dat het alleen maar moeilijker wordt om de slaap te vatten. Maar wat als juist je kind nu de rust vindt en dit voorleesmoment als bed ritueel koestert, waarom zou je dat dan afwijzen? Probeer het voorleesmoment ook voor het slapengaan altijd om te buigen naar een fijne gedachte, waardoor je kind met een gerust hart in slaap kan vallen.

Ilse, ik wil jou ook bedanken voor het leuke interview! Ik vind het erg leuk om kennis gemaakt te hebben met een echte boekenfreak; heb genoten van jouw enthousiasme om boeken van Koffertje Troost te recenseren, hoezo freak! Voor mij was het een eer om een koffer bij jou achter te laten, dank je wel voor deze bijzonder leuke samenwerking! De koffer neem ik weer mee, maar met veel liefde laat ik graag een aapje bij je achter, je weet wel waarom😊

Zoals te lezen is in dit prachtige en heel uitgebreide interview, is dat Mieke en daarbij automatisch ‘Koffertje Troost’ niet door 1 gat te vangen zijn. Er zijn mogelijkheden te over, Mieke geeft u met alle liefde alle hulp die u nodig heeft met uitzoeken van de boekjes of andere informatie die u helpen in dit proces. De vele mogelijkheden die je op de site van ‘Koffertje Troost’ ziet geven maar weer aan hoeveel Liefde en passie Mieke voor het vak en kinderen heeft en dat vind ik heel mooi en bijzonder om t zien en mee te mogen maken. De bezieling waarmee Mieke mij over ‘Koffertje Troost’ vertelde siert haar en daardoor wist ik meteen dat ‘Koffertje Troost’ een ware beleving en echte hulp zou zijn.
Mieke ook jij natuurlijk bedankt voor deze samenwerking en je mooie antwoorden op de vragen.