Ik heb Arjan gevraagd of wij een interview met hem mochten doen over ‘Van Der Meulens boekhandel’, Arjan vond dat erg leuk, dus ben ik (Ilse) Vrijdag 3 juli naar de winkel gegaan om antwoord te krijgen op onze vragen. En daar is dit ontzettende leuke en vooral informatieve interview uit voort gekomen.
– Voor wie er nog niet bekend is met Van Der Meulens boekhandel, wie is/wie zijn Van Der Meulen Boekhandel?
* Van Der Meulens Boekhandel is een familiebedrijf, mijn vader en tante zijn op het moment nog de eigenaar maar mijn nichtje en ik staan op het punt om het over te nemen. Wij zijn géén ‘Van Der Meulen’, De Boekhandel is in 1905 opgericht door familie Van Der Meulen hier op deze plek. Mijn opa en oma hadden een soort leesbibliotheek op de laat in Alkmaar en in 1946 gingen ze woningruil doen (in de vorm van handjeklap ging dat toen nog), mijn opa en oma kwamen toen hier te wonen en namen daarna ook Van Der Meulens Boekhandel over en hebben de naam gehandhaafd, want Alkmaar was dé stad in de wijde omtrek, dus alles en iedereen kwam naar Alkmaar om zijn of haar boodschappen te doen en Van Der Meulen had al een gigantische naamsbekendheid en als iets gewoon goed is moet je dat lekker laten. Dus vandaar zijn wij tot op de dag van vandaag Van Der Meulens Boekhandel.
Wij zijn altijd een algemene boekhandel geweest, mijn opa verkocht boeken maar als het bijvoorbeeld regende verkocht hij weer paraplu’s, als hij ergens brood in zag verkocht hij het, ze zeggen dat ik ook wel op mijn opa lijk. Maar vandaag de dag moet je bijna ook wel want een boekhandel met alleen boeken is vrij lastig en mensen begrijpen dat ook wel. Natuurlijk krijgen wij er wel eens een opmerking over van ‘jullie verkopen minder boeken en steeds meer andere dingen’ snap ik, maar bijvoorbeeld dat ik hier in 2008 binnen kwam stond de winkel ramvol met gigantische stapels boeken, maar toen kwam ook de crisis en ga je anders inkopen, en 10 is een stapel, maar 2 of 3 op elkaar is ook een stapel, dus we zijn wel bijna hetzelfde aantal titels blijven voeren maar minder volume om kosten te drukken, dus is het op dan ligt er morgen weer nieuw. Daardoor ontstond er weer ruimte in de winkel en ga je kijken voor ander artikelen. Kantoorspulletjes hebben we altijd wel gehad en nu ook wat meer cadeauartikelen en daar doen we het ook leuk mee. Ik vind altijd een boekhandel is eigenlijk een cadeauwinkel, want 75% van de boeken die je verkoopt pak je ook in als zijnde een cadeau, en het is natuurlijk ook het mooiste cadeau dat je kunt krijgen, een boek.
– Wat voor soort boeken verkopen jullie het meest?
* Dat is een vraag die we wel vaker krijgen, literatuur, kookboeken, spanning en kinderboeken, dat is waar het meeste volume in zit. Maar je hebt ook periodes in het jaar dat er een ander genre uitspringt, maar het blijft vooral echt literatuur, spanning, kookboeken en kinderboeken. Dat zijn hele grote en daar doen we heel veel in. Maar bijvoorbeeld ‘geschiedenis’ verkopen we ook wel veel maar we hebben maar 2 of 3 kasten met geschiedenis, dus een stuk minder dan de rest maar daar verkopen we wel heel veel uit. Het is natuurlijk ook de kunst om de boeken die je inkoopt, en het is en blijft een gok, om die ook weer snel weer te verkopen dus we kunnen 6 kasten vullen met geschiedenis maar of je ie dan ook weer snel verkoopt…. Maar vergeet ook de reisgidsen niet hé, nu dan even niet, maar in de normale tijden verkopen we gigantisch veel reisgidsen.
En het is en blijft een kick, en dat geldt voor elke boekhandel, wij staan echt wel bekend ook van oudsher, als de boekhandel die alles heeft, dat je dan mensen in de winkel krijgt met de vraag ‘ik zoek een boek en jullie zullen het wel niet hebben maar…’ En dan kijk je en heb je hem toch in de kast staan, misschien al 2,5 jaar, maar we hebben hem wel, en dan heb je de keus bestellen we hem weer na of niet? Natuurlijk zijn er bepaalde titels die moet je als boekhandel gewoon hebben al verkoop je er maar 1 in de 2 jaar, die moet je op voorraad hebben. Dus ja dit zijn de rubrieken die wij verkopen, maar over de linie verkopen wij gewoon heel veel.
– Ik heb laatst een magazine zien liggen met Engelse titels, verkopen jullie veel Engels titels?
* Ja, we hebben ruim 2 kasten en natuurlijk zou je wel wat meer willen hebben, maar daar verkopen we dan weer net te weinig voor. En dat is erg jammer. Wat we heel erg merken in de Engelse boeken we verkopen best wel wat Young Adult en veel Engelstalig verkoop aan de toeristen en dan heb je natuurlijk ook de echt bekende literatuur van nu en spanning, dat is wat er echt het meest verkocht wordt. Daarbij hebben we ook nog wat Engelse klassiekers staan en ja dat is wat minder, maar goed die wil je gewoon op de plank hebben want je bent een boekhandel.
Ik zei ‘en het is toch echt nog de oude garde die het meest echte boeken leest’, maar daar zit toch echt wel verandering in zegt Arjan. Kijk maar naar de tijd dat de Ereader in opmars kwamen, het was echt de oude garde die digitaal ging lezen, de jongeren niet. De oude garde ging massaal digitaal lezen. (Wauw die onthulling die had ik niet zien aankomen)
– Lezen alle medewerkers van Van der Meulens ook, en wat lezen ze dan het liefst?
* Iedereen leest natuurlijk, en ik kan wel zeggen dat met het personeel dat wij nu hebben dat de hele winkel gedekt is qua genres. Ik (Arjan) lees bijvoorbeeld heel veel spanning en dan literatuur, andere lezen heel veel fantasy of Young Adult, een nichtje van mij vreet werkelijk kookboeken, anderen weer heel veel kinderboeken, en daar ga ik ook steeds meer in lezen omdat ik 2 jonge jongens heb van 5 en 8, geschiedenis probeer ik zelf ook altijd wel te pakken maar ik vind het erg lastig om iets te lezen waar mijn interesses niet in liggen. Nu is mijn algemene kennis van eerste- en tweede wereldoorlog dan wel weer heel groot omdat ik dat heel interessant vind dus dat lees ik dan wel heel veel. Maar er zijn meer rubrieken zoals bijvoorbeeld esoterie, ja we hebben het, maar we hebben niemand die daar echt veel verstand van heeft. Maar gelukkig bestaan er prachtige systemen waarin we alle informatie kunnen vinden die er nodig is dus we kunnen gelukkig iedereen helpen en advies geven. Psychologie is ook wel een rubriek die heel erg in opkomst is, omdat dat ook al breder wordt en al interessanter. Vroeger was het zware, niet doorheen te komen psychologie maar tegenwoordig wordt het heel luchtig geschreven en dat er daardoor een hele opmars in is. En dat is een interessant iets, bijvoorbeeld het steeds meer bewuster leven, mijn vrouw en ik pakken daar ook steeds vaker wat van want het is gewoon erg interessant.
‘In het kantoor waar wij zitten staan ook veel boeken in de kasten en op het bureau, en dat zijn allemaal leesexemplaren die Van Der Meulens krijgt van bijvoorbeeld aanvragen. Een aantal weken geleden heeft Van Der Meulens boekhandel 600 boeken gedoneerd aan het ziekenhuis en dat waren ook allemaal leesexemplaren of ‘oud zeer’ bij de uitverkoop, ‘je hebt op een gegeven moment zo ontzettend veel boeken en verkopen kan je niet meer omdat het al wat ouder is of dat er een stempel met ‘leesexemplaar’ op staat en dat hebben we gedoneerd’.
– De promotie in de winkel voor een boek, mogen jullie zelf bepalen welk boek jullie willen promoten, of krijgen jullie het ‘te promoten’ materiaal voor een boek gewoon binnen?
* Natuurlijk bepaal je altijd alles zelf als boekhandel. We zijn zelfstandig, wel aangesloten bij Libris maar dat moet je niet vergelijken met een Bruna of een Ako of Readshop, Van Libris zijn allemaal zelfstandige winkels, je ziet in de ene of in de andere Libris boekhandel geen herkenning zoals je dat wel bij bijvoorbeeld een Bruna hebt met bijvoorbeeld het interieur o.i.d. Natuurlijk komt er wel eens een uitgeverij aan met een boek waar ze heel veel aandacht aan geven en ja dan ga je dat als boekhandel natuurlijk ook doen. Maar al het promotiemateriaal dat zomaar opgestuurd wordt gebruiken wij niet allemaal, anders hangt er om de 5cm een poster o.i.d. en dan wordt het echt een zooitje, en natuurlijk is dat ook zonde want het kost genoeg geld om te maken en versturen en als het dan niet wordt gebruikt….
‘Handiger en beter zou dus voor de uitgeverijen zijn om een brief of email te versturen of een boekhandel het überhaupt wil en het na akkoord pas t versturen. Dat scheelt een hoop weggegooid goud (voor een echte Boekenfreak dan hé) ‘
En natuurlijk, aan alle grote namen en bekendheden daar geef je aandacht aan dat laat je extra uitlichten. En ook moet je er wel de ruimte voor hebben, want wij zijn dan wel een diepe winkel maar heel smal dus als je alles gaat volstouwen hou je geen ruimte meer over, en dat is soms wel lastig hoor. Als je naar een boekhandel kijkt, welke boeken worden er het meeste verkocht? De boeken die platliggen op de tafels. Er zijn ook boekhandels die heel veel kasten hebben in de wand en die presenteren de boeken front, maar ja zo kan iedereen een winkel vullen. En wij vinden dat je er zelf bij bent, om mensen op boeken te wijzen.
‘Het is erg leuk om met Arjan te praten over de winkel, want hij verteld dingen waarvan ik heel anders dacht, bijvoorbeeld dat ik echt zoiets heb van ‘mensen komen naar een boekwinkel met het idee, dat boek zoek ik of een boek van dat genre wil ik hebben, even kijken of het er is’ maar Arjan zegt dat hij toch echt wel vaak mensen over de vloer krijgt die geen benul hebben. Die dan zeggen dat ze een boek zoeken voor iemand maar niet echt weten wat precies, en als je dan vraagt of diegene wel leest dat je een ‘ja ja, dat wel’, maar dat ze op de vraag wát diegene dan leest, dat ze dat ook niet eens echt weten, dus ja zie dan maar het juiste boek te vinden, en als dat dan lukt dan is dat echt kicken, en dat is mooi aan dit vak, daar doe je het voor. Toen de crisis begon is Arjan hier begonnen met werken en ja dan moet je anders gaan ondernemen, je moet veel actiever naar je klanten kijken’.
Mijn vraag tussendoor was wat Arjan zijn baan hiervoor was, Arjan was voordat hij in Van Der Meulens boekhandel kwam werken werkzaam in de buitensport, dus dat is wel even iets totaal anders, ook al was hij daar ook bedrijfsleider ik vind het dan nóg knapper dat hij en zijn collega’s deze succeszaak zo succesvol kan houden, want welke link is er tussen boeken en buitensport? Juist, géén. Arjan verteld ook dat hij hier nooit echt zou gaan werken maar alleen maar even zou helpen…. Is dat even anders gelopen zeg.
Arjan verteld heel eerlijk dat hij wel leest maar niet de liefde voor het boek heeft als bijvoorbeeld zijn nichtje, Arjan is echt een ondernemer en als hij in een schoenenwinkel had gestaan had hij dat ook tot een succes weten te brengen.
– Wat voor boeken hebben jullie wel, maar zou je veel meer willen hebben/aanprijzen?
* Dat is erg lastig, ik vind het wel een hele goeie vraag, maar met dit soort dingen ga je dan toch echt kijken naar wat jij zelf leuk vindt. Ik (Arjan) ben bijvoorbeeld gek van bergsporten, op water, op surfen, dat is mijn achtergrond, en daar heb je schitterende boeken van maar we hebben daar nou niet echt het publiek voor.
Ik krijg nog een prachtig weetje voorgeschoteld door Arjan over Zafón, de auteur van ‘schaduw van de wind’, Arjans oom ging op vakantie naar Portugal en die had het vooruit exemplaar van ‘schaduw van de wind’ meegenomen om op zijn vakantie te lezen. Hij belde op vanaf zijn ligbed ‘dit boek, zoveel in bestelling zetten, dit gaat een bestseller worden’. Op een gegeven moment kwam het uit en hier liep het, maar in de rest van Nederland viel het mee, totdat er aandacht voor kwam en toen was het booming en dát is gaaf dat je zelf ergens echt achter staat en gelijk krijgt.
– Van Der Meulens doet veel aan signeersessies, nodigen jullie altijd schrijver/schrijfster zelf uit of vragen zij het juist aan jullie?
* Beide eigenlijk wel. Signeersessies is een lastig iets op dit moment, het wordt al minder en waarom? Vroeger had je eigenlijk geen beeld bij een schrijver en was het echt bijzonder als je er 1 in het wild zag en een handtekening wist te bemachtigen, maar nu met al die media en social media is dat niet meer zo. Vroeger had je voor een signeersessie zo 60 man in de winkel, nu mag je blij zijn als het er 20 zijn. Wij nodigen dus zelf schrijvers uit en soms spreken we een uitgever aan, maar tijden zijn zo veranderd, vroeger gaf je een bos bloemen en nu worden er flinke bedragen gevraagd voor ze willen komen, en zie het er dan maar wel uit te halen met de verkoop van de boeken, want je moet ook nog reclame maken, advertenties plaatsen enzovoorts, en dat is wel lastig soms. Grote namen dat doe je absoluut wel, paar jaar geleden bijvoorbeeld was Karen Slaughter in de winkel, en ja natuurlijk dat doe je wel, die is zo groot, dat is echt iets speciaals. Het moet dus wel interessant zijn voor allebei. Wat we wel meer zouden willen doen zijn lezingen, maar dat is wel wat lastig i.v.m. beperkte ruimte in de winkel.
– Jullie hebben ook een Young Adult bookclub, is daar veel animo voor, en is het dan ook echt druk?
* Sjah wat is druk, het vaste bestand voor de YA-club is een persoon of 15, niet iedereen kan altijd, maar het is wel een ontzettend leuk iets. Arjan vraagt of ik er wel eens geweest ben en tot mijn spijt moet ik zeggen van niet. Amy doet de Bookclub zegt Arjan, en ze doet dat superleuk, ze heeft een tijdje bij Van Der Meulen gewerkt maar staat nu als juf voor de klas. Ze wilde gelukkig wel de Bookclub blijven doen en ze doet dat echt superleuk. Ze heeft leuk contact met de uitgevers, ze maakt er een heel spel van, en een hele quiz, de hele winkel wordt dan ook echt gebruikt voor een speurtocht en alles is echt gericht op het uitgekozen boek. We hebben 1 keer een sleepover YA-Bookclub gehad en dat was echt super supertof. Toen waren er iets van 20 personen, Amy had een hele quiz in elkaar gedraaid, er kwam ook een auteur langs om over de boeken te praten en schrijverstips te geven, eten en drinken erbij, we hebben nog een boekverfilming gedaan, slapen op matrasjes in de winkel, ‘Sochtends ontbijt met de Hema geregeld, ja dat was onwijs tof. De Bookclub is 1 keer in de 2 maanden ongeveer. Ja, het is echt heel tof en echt een aanrader om eens mee te doen.
Boekenfreaks zal dus zeker eens naar de YA Bookclub gaan om verslag ervan te doen want het lijkt mij inderdaad wel heel tof. Eens kijken wanneer ik kan.
– Hebben jullie ook clubs voor andere genres?
* Nee, het is al niks voor Arjan zelf en zijn collega’s staan er ook niet echt om te springen, dus helaas voor de andere genre lezers want het blijft bij YA. Uiteraard zullen wij wel Bookclubs steunen en helpen, maar niet zelf leiden.
– Wil je nog iets toevoegen voor de lezer? Iets waar we het nog niet over gehad hebben.
* Een hele belangrijke boodschap van Arjan is; vergeet je lokale boekhandel niet!!
Arjan verteld dat Van Der Meulens Boekhandel, ondanks de corona, geen verlies heeft gedraaid. Omdat mensen lekker makkelijk bij Bol gaan bestellen, en vergeten dat de normale boekhandel ook online boeken binnen 1 dag kan leveren, de mensen zijn zich daar gewoon niet van bewust en dat is schrijnend. Maar je kunt het de mensen ook niet kwalijk nemen, de onlinewereld is zo makkelijk tegenwoordig.
Natuurlijk zijn Arjan en zijn team ook bang geweest toen de corona met al zijn maatregelen om de hoek kwam kijken, en hebben ze ook van alles verzonnen om hun klanten tevreden en vooral bij zich te houden, en gelukkig waren de klanten heel trouw en enthousiast en zijn ze gebleven, maar dat had altijd anders kunnen zijn en dat weet je nooit. De ‘wanhoopsdaad’ van de bezorging van hun boeken (wel binnen Alkmaar), die blijft erin zegt Arjan, mensen waren daar zo ontzettend blij mee, en daar doe je het voor, blije klanten.
Van Der Meulens heeft echt een boekenengeltje op de schouders gehad want ze zijn er juist op vooruit gegaan, echt een wonder. Wel is de corona-tijd doodvermoeiend, al die aanpassingen en verboden, probeer er dan nog maar eens volle 100% iedereen tevreden te houden. Als corona er nog steeds is met de feestdagen dan houdt Arjan zijn hart vast, want een boek is toch hét ultieme cadeau en ook nog altijd het meest gegeven cadeau. Je hebt dan toch mensen nodig achter de kassa én om in te pakken en dat is met de 1,5 meter maatregel niet te handhaven. En daar zijn we nu al over na aan het denken.
Het is een heel lang interview geworden met super veel antwoorden en heel veel onthullingen en mooie weetjes. Ik ben super blij dat Arjan met mij wilde praten want hij heeft het ontzettend druk met vakantietijd, zieken en een goed lopende boekhandel.
Arjan nogmaals dank je wel voor je tijd, ik heb erg genoten van de antwoorden en het heeft mijn kijk op sommige dingen echt wel veranderd.
